Afgelopen week zag ik een opvallend berichtje van Dr. Peter Boelen in de krant. Rouwen waarbij je na een half jaar nog niet in staat bent je leven enigszins (!) op te pakken, zou een nieuwe psychische stoornis moeten worden en daardoor opgenomen worden in het (bij psychotherapeuten) zeer bekende DSM-V (een classificatiesysteem voor psychische stoornissen van de Wereld Gezondheidsorganisatie).
Nu heb ik persoonlijk al niet zoveel op met het stempeltjes-gebeuren en zeker niet met dit soort hokjes. Ja, in het artikel wordt genoemd dat antidepressiva geen oplossing is voor mensen die rouwen, maar om er dan maar meteen een ‘stoornis’ van te maken? Gelukkig is dit nl. meestal iets wat tijdelijk is en door tijd iets verzacht wordt.
Mocht er meer hulp nodig zijn, dan is het nodig om het inzicht van deze persoon te veranderen en niet door iemand nog meer te ‘belasten’ door het aanmeten van een ‘stoornis’. Vaak is een “extreme rouwreactie” een opeenstapeling van factoren. Een te klein sociaal netwerk (wat door verlies van een naaste altijd nóg kleiner wordt, omdat mensen niet weten hoe er mee om te gaan en daardoor maar niets van zich laten horen), meerdere heftige verliezen achter elkaar of de manier waarop een geliefde is overleden. Soms zijn er ook nog gerelateerde problemen die indirect veroorzaakt door het sterfgeval. Het is noodzakelijk om erachter te komen wát de reden is van deze extreme reactie en niet willekeurig een stickertje te plakken.
Er is mijns inziens na zo’n verlies soms een terechte angst voor de toekomst, er is opeens een besef dat wij wel iets op onze manier zouden willen, maar dat het helaas niet altijd zo werkt. Dat we wel dromen kunnen hebben, maar dat nachtmerries niet worden uitgesloten. Niemand kan de toekomst voorspellen en vervelende gebeurtenissen uitsluiten en je dat écht realiseren, is iets heel griezeligs.
Wil de psychologie/psychiatrie daadwerkelijk iemand helpen, dan is het noodzakelijk om de ‘cliënt’ te laten beseffen dat hij of zij weldegelijk (deels) invloed kan uitoefenen op een andere toekomst. Voordat de cliënt zover kan zijn, is het belangrijk om te leren praten over het verlies, zich te realiseren dat ontkenning niet werkt en te leren omgaan met gevoelens van woede.
En als iemand eindelijk de stap durft te zetten om hulp te vragen (aan welke instantie dan ook), kijk dan of die (vaak praktische) hulp geconcretiseerd kan worden. Degenen die in zo’n proces zitten, proberen het vaak in eerste instantie zelf op te lossen, maar helaas worden dan ook vaak het bekende kastje en de muur tevoorschijn gehaald.
Ik wil dit stukje toch nog een beetje positief eindigen. De toekomst mag wel onvoorspelbaar zijn, maar als je iets vervelends hebt meegemaakt, leer je zeker om wat je op dit moment hebt meer te waarderen. Voor degenen die dit niet hebben meegemaakt (ik hoop dat het jullie gespaard blijft), kijk niet naar wat een ander heeft, maar kijk wat je zelf hebt. Wat je aan mooie herinneringen hebt, is nooit meer af te pakken en daarom is het verstandig om van elk moment zoveel mogelijk te maken.
Alle liefs,
JE boosheid en je betrokkenheid geven je een geweldig inzicht.
Ook dat is iets om dankbaar voor te zijn.
En die labeltjes; Tja mensen(zeker doktoren) plakken graag labeltjes. En ind e denkwijze van een mens is er geen exacte wetenschap, dus dan maar labeltjes. Das voor hen nu eenmaal veiliger dan te moeten toegeven dat het voor iedereen zo verschillend is en zij het daarom ook niet weten op te lossen.
Sterkte en liefs
Cat
Dank je wel voor dit compliment Catgirl. Het is fijn als je ook nog eens op dit soort dingen wordt gewezen.
Gelukkig zijn mensen an sich geen exacte wetenschap. Ieder mens is anders, reageert anders en heeft zijn eigen mooie (en minder mooie) karaktereigenschappen en gewoontes. En soms is er iets wat aan de “bedrading” ligt. Dan is het noodzaak dat daar iets aan gedaan wordt, maar gelukkig zijn er ook voorbeelden (bij uitval van delen bijv.) dat andere delen deze functies overnemen. misschien is dat ook een oplossing voor blijvende ‘psychische’ stoornissen.
Of mensen of het leven een exacte wetenschap zijn of niet is niet van belang, waar het om gaat is dat een mens van nature niet om kan gaan met onzekerheid. Of dat nu de onzekerheid over de toekomst is, de onzekerheid om iemand te classificeren of de onzekerheid over je eigen uiterlijk. Een mens heeft bevestiging nodig om vooruit te kunnen.
De bevestiging die een behandelend arts nodig heeft, is een labeltje. Anders kan hij jou niet helpen. Dan kan hij de hele medicische encyclopedie op je loslaten, en nog zou je niet geholpen zijn.
Tja, dat vind ik nu een farce. Omdat mensen (artsen) bevestiging nodig hebben, willen ze alles in hokjes duwen? Kijk, dat dat bij “grijpbare” fysieke geneeskunde zo werkt, prima, maar psychische is mijns inziens een heel ander vlak. Door mensen in te delen, kijkt men niet meer naar de persoon zelf, maar naar de fouten in mensen. Of die fouten nu wel of niet geprogrammeerd zijn of misschien een foutje bij de opbouw.
Stop er daarna een pilletje in en het is goed (lees: handelbaar). En daarna komt de grote boze buitenwereld en die denkt dat dat labeltje voor grote problemen gaat zorgen met alle gevolgen vandien.
En weet je, soms helpt een pilletje gewoon niet. Dat blijkt wel weer uit tests waar placebo’s soms net zo goed werken als het ‘echte’ spul.
Pas een programma gezien waarin er is aangeoond dat in 90 % van de gevallen bij chronische pijn een placebo net zo goed dan wel beter werkt dan de werkelijke pijnstillers. Daarnaast is in datzelfde programma aangetooond dat (sommige) mensen hun pijn kunnen leren beheersen. Doormiddel van training kunnen ze werkelijk de stoffen die vrijkomen of de signalen die afgegeven worden (he ik heb er geen verstand van) beinvloeden.
Wat ik wel een grappig onderzoekje in dat programma vond is dat mensen zelfs door prijs en/of formaat kunnen worden beinvloed. Geef mensen dezelfde pillen maar dan veeeeeel duurder en het werkt beter. Hetzelfde geldt voor formaat, kleiner werkt beter want dan zal de werkzame stof wel geconcentreerder zijn.
Rationeel gezien slaat dat echt nergens op, maar blijkbaar staat de schaarsheid (ergo prijs) zo hoog bij ons als iets wat dan blijkbaar beter zo moeten werken. Waarschijnlijk dat daarom berengal en dat soort trieste ellende zo goed hun aftrek vinden, het is moeilijk verkrijgbaar en duur en dus zal het wel wonderen doen.
Ach wat er ook werkt, mensen zijn niet blij met hokjes, niet als ze erin gestopt worden. Tenministe niet de wolvenmensen. De schapen weten niet eens beter.
Psychische labels? Schadelijk. Hoe praten mensen als gevolg van labels over andere mensen? Zonder label bijvoorbeeld: ‘Zij heeft nog veel moeite om zich in praktisch en emotioneel opzicht staande te houden na het overlijden van haar partner.’ Met label: ‘Zij heeft een extreme rouwreactie’. Het eerste is feitelijk. Het tweede (ver)oordelend, het klinkt als: ‘ze doet het niet goed’. Daar ben je dan maar mooi klaar mee. Prettige mensen als Cat kijken daar natuurlijk doorheen.
Soms zijn labels wel fijn. Bijvoorbeeld als er niets aan je te zien valt en je toch moeite hebt met dingen die andere mensen wel kunnen. Dat klinkt misschien iets te cryptisch.
Ik ben ooit eens gelabeld als PTSS (post traumatisch stress syndroom) voor mij was dat een eye-opener. Ik had angstaanvallen en flashbacks en dacht dat ik de enige was die niet in het donker durfde te slapen. Of moeite had met alles waar ik moeite mee heb. Toen ik eenmaal wist wat me mankeerde (en niet enkel waardoor want dat wist ik al) kon ik zien dat ik niet de enige was. Voor mij was dat alsof ik in ieder geval niets overdreef of zat te verzinnen.
Maar in of over het algemeen genomen zijn labeltjes helemaal niet fijn, vooral niet bij mensen die zich er geen verstand van hebben maar wel overal een vette mening over hebben. Meestal is die mening namelijk helemaal niet terecht. Het label zelf in dit geval is helaas wel erg ongelukkig. Extreme rouwreactie klinkt inderdaad alsof je een uitzondering zou zijn en iets niet goed doet, terwijl rouwen voor iedereen anders is (net als zoveel beleveningen trouwens). En wat voor een ander extreem is, is voor een volgende niet extreem genoeg. Oftewel, ik zou niet weten hoe ik zou reageren bij het verliezen van mijn partner, met of zonder label kan ik nu al wel voorspellen dat dat redelijk extreem zou zijn. Mijn hele wereld zou voorgoed veranderen en duidelijk niet ten goede.
Lieve lieve Nicky, laat ze jou maar extreem vinden, ertegen vechten zal waarschijnlijk toch niks uithalen. Het lijkt mij al moeilijk genoeg zonder die labels. Maar blijkbaar zijn er naast mezelf echt wel meer mensen die het idioot vinden om je met dat labeltje af te schepen.
Hopelijk bedenken meer mensen zich dat oordelen makkelijk is tot je werkelijk in iemand anders zijn schoenen hebt moeten lopen.
KUS
Niets in de wereld is zwart-wit en zo laat Cat zien dat mensen ook gebaat kunnen zijn bij een label. Het is natuurlijk heel mooi als dat label je het gevoel geeft serieus genomen te worden en ook is het goed om te weten dat je niet de enige bent die ten gevolge van bepaalde gebeurtenissen een bepaald scala aan gedrag en emotionele reacties vertoont. Alles is zo persoonlijk als wat en het ene label is het andere niet.
Iedereen labelt. Kijk om je heen en bedenk je wat voor label je aan de personen om je heen hebt gehangen. Maar zoals het alle mensen betaamt, wil niemand een label hebben. Iedereen wil bij de groep horen, maar toch speciaal blijven. Ook als er een ziektebeeld geconstateerd wordt. Nick bevestigt dit ook nog: ze krijgt een behandeling op basis van label xyz, en die heeft ze ook vrijwillig ondergaan. Maar het werkt (blijkbaar) niet, en nu is het label niet goed want je wordt niet als individu bekeken. Misschien zou het ook zo kunnen zijn dat het label wel goed is, maar de behandelend arts gewoon niet zo kundig was voor haar label? Een tandarts zal ook een slechte rugmassage geven (even chargerend) maar bij een psycho-type is dat onderscheid wat minder snel aan de buitenkant te zien.
Oordelen dat je niet goed bent behandeld is makkelijk, daarmee leg je de schuld bij een ander. Maar zoals jullie allemaal ook aangeven: bij een psycho-probleem is het niet zoals bij een “normaal” probleem, en misschien is dit het beste zoals je er uit kunt komen. Is er misschien schade die niet meer hersteld. Probeer dat uit te vinden. Vervelende wetenschap als het zo is, dat wel.